Bài viết được tứ vấn trình độ bởi bác sĩ CKI Võ è Thành Nhân - bác sĩ tai mũi họng - chống khám cơ sở y tế Đại học Y Dược 1
Viêm mũi xoang là 1 trong những tình trạng phổ biến, xẩy ra do truyền nhiễm virus đường hô hấp trên, dị ứng, không bình thường giải phẫu mũi xoang hoặc các vì sao khác. Đau xoang, tan nước mũi và nghẹt mũi là rất nhiều triệu chứng phổ biến của viêm xoang xoang. Bạn đang xem: Bệnh viêm mũi xoang
1. Viêm xoang mũi xoang là gì?
Viêm mũi xoang là triệu chứng viêm mũi và những xoang cạnh mũi bị sưng, viêm, tích tụ chất nhầy bên trong.
Xoang là hồ hết túi hốc rỗng, cất đầy khí, ở sau trán, mũi, đụn má và trọng tâm mắt. Xoang phân phối chất nhầy để bảo đảm cơ thể bằng cách bẫy và dịch rời dị nguyên ra xa. Đôi khi, vi khuẩn hoặc hóa học gây không phù hợp gây ra không ít chất nhầy, có tác dụng tắc lỗ thông của xoang. Chất nhầy nhớt ứ đọng trong hốc mũi xoang là môi trường tiện lợi cho vi trùng phát triển.
Viêm mũi xoang có các mức độ sau:
- Viêm xoang cấp cho tính bước đầu đột ngột và kéo dài 1-2 tuần sau khoản thời gian nhiễm virus. Vào trường phù hợp nhiễm trùng bởi vi khuẩn, viêm xoang cấp tính rất có thể kéo dài từ 2-4 tuần. Lây lan trùng hay là một trong những phần của cảm lạnh, ốm hoặc những bệnh mặt đường hô hấp khác.
- Viêm xoang bán cấp rất có thể kéo dài cho 3 tháng, tự 4 mang đến 12 tuần. Triệu chứng này thường xẩy ra với những bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc không phù hợp theo mùa, được coi là giai đoạn nối tiếp từ viêm xoang cung cấp sang viêm xoang mũi mạn.
- viêm mũi mạn tính kéo dài trên 3 mon hoặc liên tiếp tái phát. Viêm mũi mạn tính hoàn toàn có thể xảy ra vì nhiễm khuẩn, nhưng chủ yếu do dị ứng dai dẳng hoặc những vấn đề về cấu tạo mũi (ví dụ: polyp mũi, lệch vách ngăn mũi).
2. Lý do gây viêm xoang xoang là gì?
Nguyên nhân tạo viêm mũi xoang cung cấp tính nổi bật thường ban đầu với viêm nhiễm virus mặt đường hô hấp trên kéo dãn trên 10 ngày. Tác nhân phổ cập nhất là:
- Streptococcus Pneumonia
- Haemophilus Influenza
- Moraxella Catarrahalis
Các lý do khác gây viêm mũi xoang là:
- Dị ứng
- Trào ngược bao tử – thực quả
- Hít cần bụi, sương thuốc, hóa chất, phấn hoa…
- Hít đề xuất bào tử nấm từ môi trường
- Vẹo vách ngăn mũi
- Xoang khá cuốn giữa
- Quá phạt mỏm móc
- láng sàng
- VA thừa phát
- chấn thương mũi xoang
- những khối u vòm mũi họng
- Bị suy bớt miễn dịch
- bệnh dịch xơ nang - một chứng trạng tích tụ chất nhầy trong hệ hô hấp
- bệnh tật răng miệng
3. Triệu bệnh của viêm xoang xoang
a. Đau xoang
Đau xoang (đau cùng nhức vùng mặt) là một trong triệu chứng thịnh hành của bệnh viêm xoang. Chứng trạng viêm với sưng tấy khiến các xoang đau nhức. Thông thường cơn đau vì chưng viêm xoang cấp cho tính tạo ra sẽ rất lớn hơn. Xoang trên một vị trí bao gồm thể tác động đến vùng bao bọc gây đau, sưng cùng đỏ.
- viêm mũi hàm gây đau ở vùng khía cạnh trước xoang hàm, đau răng cùng nhức vùng trán.
- viêm xoang trán gây đau và nhức ở vùng trán.
- viêm xoang sàng gây nên đau ẩn dưới và giữa hai mắt, nhức vùng trán, viêm tấy quanh ổ mắt với chảy nước mắt.
- viêm xoang bướm ít khiến đau toàn thể hơn.
b. Rã nước mũi
Các dịch trong xoang bị lan truyền trùng hoàn toàn có thể chảy vào con đường mũi, khiến cho bạn bắt buộc sổ mũi liên tục. Nước mũi rất có thể màu white đục, màu xanh da trời hoặc vàng. Dịch nhầy cũng rất có thể đi qua mũi cùng chảy xuống phía đằng sau cổ họng.
c. Nghẹt mũi
Nhiễm trùng gây sưng xoang, niêm mạc mũi đỏ với phù nề, tạo ngạt mũi với tắc nghẽn, hạn chế khả năng thở bằng mũi. Nghẹ mũi dẫn cho ngửi hèn hoặc mất ngửi.Đau đầu vì xoang
Bên cạnh đau nhức tai, nhức răng, đau hàm với má; áp lực đè nén và sưng phù xoang hoàn toàn có thể gây đau đầu. Lần đau đầu bởi viêm xoang nặng hơn vào buổi sáng vì chưng chất nhầy tích tụ trong xoang trong cả đêm.
Khi biến đổi áp suất (đi lên cao, đi đồ vật bay, lặn dưới biển) làm nên chênh lệch áp suất giữa không khí và các xoang, rất có thể khiến đến cơn choáng váng trở yêu cầu tồi tệ hơn.Ngứa trong cổ họng và ho
Khi dịch trường đoản cú xoang tung xuống vùng sau cổ họng, nó hoàn toàn có thể gây ho và ho dai dẳng, nhất là vào đêm tối khi nằm ngủ hoặc buổi sáng sau thời điểm thức dậy. Triệu chứng này hoàn toàn có thể gây khó khăn ngủ. Hãy ở thẳng với kê cao đầu lúc nằm ngủ để bớt triệu chứng.
d. Đau họng với khàn giọng
Khi chất nhớt chảy xuống sau cổ họng rất có thể gây đau rát cổ họng. Ban đầu, nó chỉ gây nhột với ngứa. Tuy nhiên khi triệu chứng nhiễm trùng kéo dãn trong vài tuần hoặc hơn, chất nhầy có thể gây kích ứng và làm cho viêm cổ họng, dẫn mang đến đau họng cùng khàn giọng.
Ngoài ra, viêm xoang xoang hoàn toàn có thể gây ra một trong những triệu chứng khác như: sốt với ớn lạnh, hơi thở hôi, viêm tấy quanh ổ mắt, nhức răng và đau nhức tai.
Xem thêm: Xuất Huyết Não Là Bệnh Gì? Nguyên Nhân & Triệu Chứng Bệnh Xuất Huyết Não Có Nguy Hiểm Không
4. Bao giờ cần đi khám nếu bị viêm nhiễm mũi xoang
Viêm mũi vì virus thường có thể tự khỏi. Mặc dù nhiên, nếu như bạn bị rã nước mũi, nghẹt mũi, đau vùng phương diện kéo dài ra hơn nữa 10 ngày; bị nóng cao hoặc nhiễm trùng tái phát, chúng ta nên gặp mặt bác sĩ để được điều trị. Điều trị sớm, chấm dứt điểm giúp ngăn ngừa viêm xoang chuyển thành mạn tính cùng gây phát triển thành chứng.
Viêm mũi xoang nặng còn nếu không được điều trị rất có thể gây ra một số biến chứng nguy hiểm như:
- Viêm nhiễm ổ mắt: phù nề, viêm nhiễm ngơi nghỉ mi mắt, viêm tế bào tế bào ổ mắt;
- Viêm màng não;
- Áp xe kế bên màng cứng, cuối cùng hoàn toàn có thể dẫn cho tới áp xe pháo não;
- Tắc tĩnh mạch xoang hang, rất có thể dẫn cho liệt mắt cùng mù lòa;
- Khối sưng phồng của Pott
Biến hội chứng do viêm xoang xoang dễ xẩy ra hơn ở những người dân bị suy giảm miễn dịch, bao gồm bệnh lý nền (đặc biệt là bệnh đáo túa đường), bị polyp mũi, vẹo vách chống mũi hay nhiễm ước khuẩn Streptococcus, Stapylocossus …
5. Phương pháp phòng phòng ngừa viêm mũi xoang
Một lối sinh sống lành mạnh, hạn chế kỹ năng tiếp xúc với vi trùng và hóa học gây dị ứng rất có thể giúp làm giảm nguy cơ tiềm ẩn bị viêm xoang mũi xoang. Để phòng đề phòng viêm mũi xoang, chúng ta nên:- Tiêm vắc xin cảm cúm hàng năm;
- né tiếp xúc với những người dân đang bệnh tật nhiễm trùng đường hô hấp, ví dụ như cảm lạnh hoặc cúm;
- lúc bị cảm cúm cần có chế độ nạp năng lượng uống, sinh hoạt và chữa bệnh hợp lý;
- rửa tay thường xuyên bằng xà chống hoặc nước rửa tay, đặc biệt là trước và sau thời điểm ăn, sau khi đi vệ sinh, lúc đi ra bên ngoài chơi;
- tinh giảm tiếp xúc cùng với khói, bụi, hóa chất, phấn hoa và các chất gây không phù hợp hoặc dị ứng mũi và xoang;
- trường hợp bị trào ngược dạ dày – thực quản thì cần quan trung khu điều trị;
- ví như viêm mũi xoang gây ra bởi không phù hợp thì kiểm soát điều hành dị ứng là quan trọng để ngăn ngừa những đợt viêm xoang lặp đi lặp lại.
- Không hút thuốc lá lá, dung dịch lào và nên tránh hít khói thuốc thụ động (hút thuốc làm hỏng các yếu tố bảo đảm tự nhiên của mũi, miệng, trong cổ họng và hệ hô hấp);
- thường xuyên lau dọn lau chùi và vệ sinh nhà ở, địa điểm làm việc.
Viêm mũi xoang hoàn toàn có thể điều trị được và hầu như mọi người rất có thể tự khỏi trong khoảng 1-2 tuần trường hợp được chăm sóc và cần sử dụng thuốc đúng cách. Mặc dù nhiên, trong trường hợp bạn bị viêm xoang mũi mạn tính hoặc tái phát các lần, bạn phải đi khám bác sĩ.
Bệnh viêm xoang – xoang cấp tính là triệu chứng viêm xảy ra trên niêm mạc vùng mũi – xoang phục sinh lại trọn vẹn sau 4 tuần, hay khởi phát đột ngột với những triệu chứng: ngạt mũi, sung tiết mũi, rã mũi, tan dịch xuống họng, cảm hứng nặng, căng vào mũi, nhức đầu,… vì virus hoặc vi khuẩn gây ra, bệnh diễn biến dưới 4 tuần và rất có thể tự khỏi mà không đề xuất điều trị.
2. Lý do
Căn nguyên hầu như các trường hòa hợp viêm mũi – xoang cấp tính là vì nhiễm virus tương quan đến cảm lạnh thông thường. Phù vật nài niêm mạc dẫn cho tắc nghẽn phức tạp lỗ thông mũi xoang. Quanh đó ra, truyền nhiễm virus và vi trùng làm suy nhược lông gửi gây rối loạn quy trình vận chuyển chất nhầy. Sự ùn tắc và quy trình vận chuyển hóa học nhầy trì trệ dần gây ứ đọng dịch tiết và giảm stress oxy vào xoang. Môi trường xung quanh này là một môi trường nuôi cấy tuyệt đối cho virus cùng vi khuẩn.
– những vi khuẩn thịnh hành nhất vào viêm mũi xoang cung cấp tính là Streptococcus pneumoniae, Haemophilusenzae, Staphylococcus aureus cùng Moraxella catarrhalis. – những loại virus: Rhinovirus là nguyên nhân gây dịch trong 60-80% ngôi trường hợp, tiếp đến là Coronovirus 15-30%, Parainfluenza cùng Influenza virus hiếm gặp3. Triệu chứng lâm sàng
– bệnh thường khởi phát chợt ngột, sau nhiễm lạnh– Diễn biễn3.1. Toàn thân: nóng cao 38 – 39 độ C hoặc chỉ sốt nhẹ, mệt mỏi
3.2. Cơ năng
– Đau nhức vùng phương diện là dấu hiệu chính, thường đau nhức về đem với sáng vày bị ứ ứ đọng dịch mủ xuất tiết, nhức thành từng đợt nhức đầu. Đau các nhất là vùng quanh mắt, đau thành cơn, đau theo nhịp đập, đau các nhất thời điểm 8 đến 11 giờ.– Hắt hơi, cảm hứng nóng rát, nhức vùng mũi xoang.– tịt mũi 2 bên, từng thời điểm hoặc liên tiếp gây giảm hoặc mất ngửi, ngạt nhiều mặt đau, ngạt tăng về đêm– tung dịch mũi nhày, trong, không tồn tại mùi với viêm xoang mũi – xoang cấp tính sau cúm, dịch trong, nhầy hoặc mủ xoàn đục, hoàn toàn có thể có hôi. Đôi lúc xì mũi mạnh có thể thấy tia tiết trong viêm mũi xoang nhiễm khuẩn.– có thể kèm theo đau ngứa họng, ho, khàn tiếng3.3. Thực thể
– Soi thấy:+ Niêm mạc mũi vật nài đỏ, cuốn mũi dưới cương tụ, đáp ứng nhu cầu tốt với co mạch
+ Cuốn mũi thân nề, sung huyết
+ Sàn mũi, ngóc mũi dưới gồm dịch vào hoặc mủ, ngóc mũi giữa có dịch trong, mủ đọng
4.2. Chụp CT – Scan mũi xoang với chụp cùng hưởng từ bỏ mũi, xoang (MRI)
Thường chỉ định và hướng dẫn chụp CT – Scan, MRI mũi, xoang trong trương đúng theo viêm mũi – xoang cấp có biến chứng mắt, nội sọ.
4.3. Các xét nghiệm khác
Trong phần đa trường đúng theo viêm mũi-xoang không tồn tại biến hội chứng thì không quan trọng phải làm các xét nghiệm máu. Vào trường hòa hợp viêm mũi – xoang nhiễm khuẩn thấy biến đổi trong công thức bạch cầu, tăng bạch cầu, neutrophin tăng. Trong khi CRP tăng biểu hiện cho lây lan khuẩn.
5. Chẩn đoán
5.1. Viêm mũi xoang cung cấp tính sau cảm
– thời hạn bị bệnh dịch ≤ 4 tuần.– tất cả trên: 2 triệu chứng chủ yếu hoặc 1 triệu chứng bao gồm và 2 triệu triệu chứng phụ.– Nội soi hình hình ảnh phù nề niêm mạc, sung huyết, những dịch nhầy trong làm việc sàn khe mũi.– đặc điểm bệnh:+ Khởi phát bỗng nhiên ngột
+ căn bệnh tự khỏi trong vòng 5 – 7 ngày
5.2. Viêm mũi xoang cấp tính lây nhiễm khuẩn
– thời hạn bị căn bệnh ≤ 4 tuần.– bao gồm trên: 2 triệu chứng bao gồm hoặc 1 triệu chứng chính và 2 triệu hội chứng phụ.– Nội soi hình hình ảnh phù nề hà niêm mạc, sung huyết, dịch mủ trong ngơi nghỉ sàn khe mũi.– tính chất bệnh:+ kéo dãn dài > 7 ngày sau 1 lần cảm cúm
+ Đau nhức đầu, đau cùng vùng xoang, khịt khạc ra dịch mủ.
6. Điều trị
6.1. Mục tiêu điều trị
– giải quyết tình trạng lây nhiễm trùng– Làm sút tình trạng phù nại niêm mạc– Tái lập chuyển động sinh lý (dẫn lưu với thông khí) những xoang– Phá tan vỡ vòng xoang căn bệnh lý: tắc nghẽn, đọng đọng, phù nài nỉ niêm mạc, truyền nhiễm trùng, ùn tắc hơn nữa6.2. Các biện pháp điều trị
– ngủ ngơi né yếu tố kích thích– Đảm bảo dẫn lưu giỏi mũi – xoang, rỏ mũi bởi nước muối hoặc những thuốc se niêm mạc để bảo vệ thông thoáng.– cọ mũi, hút mũi để tránh ứ ứ tại chỗ– Toàn thân: chống sinh nếu có nhiễm khuẩn, hạ sốt, chống viêm, chống dị ứng, sinh tố– Khí dung, proezt, chọc rửa xoang hàm lúc đã giảm viêm lây nhiễm (hết sốt, bạch cầu trong máu trở lại giới hạn bình thường)– Trường đúng theo viêm xoang vị răng phải điều trị răng với nhổ răng7. Biến chứng của viêm mũi xoang cung cấp tính
Viêm mũi xoang cấp cho tính nếu như không được khám chữa đúng các rất có thể gây ra các biến hội chứng vùng với biến triệu chứng tại chỗ nguy nan như: viêm tổ chức triển khai hốc mắt, viêm thị thần khiếp gây giảm hoặc mất thị lực, viêm óc màng não, viêm tai giữa cung cấp tính, đau họng thanh quản cấp…
Tài liệu tham khảo
1. bệnh học Tai Mũi Họng, học viện chuyên nghành Quân y (2007), Phần 3: Mũi – xoang, NXB QĐND, tr 97 – 155.2. Bênh học Tai Mũi Họng, học viện chuyên nghành Quân y (2016), Phần II: Mũi xoang, NXB QĐND, tr 87 – 195.3. Nguyễn Thanh Vũ (2017), Viêm mũi xoang cấp cho và mạn, bộ môn Tai Mũi Họng, Khoa y, Đại học đất nước tp hồ nước Chí Minh.4. Richard M. Rosenfeld, et al. (2015), Clinical Practice Guideline (Update): Adult Sinusitis, Otolaryngology– Head and Neck Surgery 2015, Vol. 152(2S) S1 –S39.5. Ann M. Aring, and Miriam M. Chan (2011), Acute Rhinosinusitis in Adults, the American Family Physician.6. Fokkens W.J, et al. (2020), Acute rhinosinusitis including common cold and recurrent ARS in adults and children, EPOS, pp 9-11.
