14 điều nên và không nên làm khi giúp người bị trầm cảm nên làm gì để thoát ra?

Content Writer (Sáng tạo nội dung)Hơn 5 năm kinh nghiệm biên tập nội dung về Y tế, Chăm sóc sức khỏe
Dung Phan
Chương Nguyễn
Pgs.Ts. Nguyễn Mai Hồng
Nguyên Trưởng khoa Cơ xương khớp, Bệnh viện Bạch Mai
Gần 40 năm kinh nghiệm về Chuyên khoa Nội, Nội Cơ xương khớp
Bác sĩ Nguyễn Dương Nhật Thi
Hiện là Bác sĩ chuyên khoa Chấn thương, chỉnh hình, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức
Hơn 5 năm kinh nghiệm khám và điều trị Ngoại khoa
Ts.Bs. Vũ Thái Hà
Trưởng khoa Khoa nghiên cứu và ứng dụng công nghệ tế bào gốc - BV Da liễu Trung ương
Gần 20 năm kinh nghiệm khám và điều trị

Tùy theo chuyên môn, trình độ học vấn và sở thích của bản thân mà sẽ có những lựa chọn công việc khác nhau. Chuyên gia Tâm lý Trần Thị Tuyết Hồng sẽ nhưng sẽ đưa ra một số gợi ý một số ngành nghề dưới đây, hy vọng có thể giúp bạn dễ dàng lựa chọn hơn.


Booking
Care là Nền tảng Y tế chăm sóc sức khỏe toàn diện hàng đầu Việt Nam kết nối người dùng với trên 200 bệnh viện - phòng khám uy tín, hơn 1,500 bác sĩ chuyên khoa giỏi và hàng nghìn dịch vụ, sản phẩm y tế chất lượng cao.

Bạn đang xem: Người bị trầm cảm nên làm gì


Nhiều người có xu hướng chọn công việc ít giao tiếp để cảm thấy bớt áp lực - Ảnh gốc: verywellmind

Nếu bạn đã đọc bài viết trong Kỳ 1 về chủ đề "bị trầm cảm có nên đi làm không", có lẽ sẽ nhớ những lợi ích của công việc mang lại là gì. Dù biết đi làm khi bị trầm cảm sẽ có khó khăn, áp lực, nhưng nếu biết cách thì nó sẽ hỗ trợ đắc lực trong quá trình vượt qua trầm cảm của chính bạn. 

Tiếp tục chủ đề này, hôm nay Chuyên gia Tâm lý Trần Thị Tuyết Hồng sẽ cung cấp và chia sẻ thông tin và gợi ý một số công việc, phân nhóm công việc phù hợp với những bạn đang mắc trầm cảm dưới đây.

THÔNG TIN CHUYÊN GIA TÂM LÝ TRẦN THỊ TUYẾT HỒNG

Chuyên gia Tâm lý sàng trẻ em & vị thành niên

Xu hướng lựa chọn công việc ở những người trầm cảm 

Để hiểu hơn tâm lý người bệnh về vấn đề này, Booking
Care đã có một cuộc khảo sát với câu hỏi "Bạn mong muốn một công việc như thế nào". Có rất nhiều ý kiến khác nhau được đưa ra, những chung quy lại, sẽ có 2 luồng ý kiến sau: 

Nhóm 1: Làm những việc bình lặng, ít giao tiếp để cảm thấy thoải mái khi đi làm
Nhóm 2: Làm những việc năng động, đòi hỏi giao tiếp để giúp mình thoát khỏi trầm cảm nhanh hơn

Cả 2 lựa chọn này đều có những lý do hợp lý. Điều quan trọng là bạn cần thực sự hiểu bản thân mình bao gồm những mặt: những công việc có niềm yêu thích/ hứng thú; điểm mạnh/ năng lực bạn đã hoặc đang có; giá trị sống mà bạn hướng đến để quyết định môi trường làm việc phù hợp; tính cách như hướng nội hay hướng ngoại. Cách thức để hiểu bản thân cũng cần được học từ nhỏ và không phải ai biết rõ mình là ai đặc biệt là người trầm cảm.

1. Công việc ít giao tiếp

Có thể nói, đây là sự lựa chọn an toàn cho hầu hết những ai mắc trầm cảm. Khi đi làm, mọi người thường cảm thấy mệt mỏi, khó hoàn thành công việc, áp lực về môi trường và đồng nghiệp... 

Khi chọn công việc ít giao tiếp, bạn chỉ cần tập trung vào việc của mình, không cần quan tâm và tương tác nhiều với những người khác. Ưu điểm lớn nhất là bạn sẽ giảm bớt căng thẳng, áp lực, cuộc sống nhẹ nhàng hơn - là điều mà bất kỳ ai mắc trầm cảm cũng mong muốn. 

Nhưng có thể cuộc sống bình lặng quá, khi bạn cảm thấy mình cô đơn và lạc lõng thì lúc đó bạn có thể tìm kiếm thêm các hoạt động để kết nối với người khác, không cần trở nên là người quảng giao mà hãy cho một vài người có cơ hội tiếp cận và hiểu bạn.

2. Công việc năng động, cần giao tiếp thường xuyên 

Chắc hẳn bạn rất dũng cảm mới dám lựa chọn những công việc năng động và đòi hỏi giao tiếp. Có thể bạn sẽ thấy hơi "ngược đời" khi có những người chọn giải pháp này. Vậy thì tại sao?

Nếu bạn xác định rõ và dũng cảm đối mặt với khó khăn, áp lực thì những công việc giao tiếp nhiều sẽ giúp cải thiện rất nhiều tình trạng trầm cảm. Đặc thù công việc đòi hỏi bạn phải cởi mở, nói chuyện nhiều hơn, lâu dần nó sẽ tạo thành thói quen giúp bạn thoát khỏi trầm cảm, hoặc đơn giản là có thể sẽ tìm được người đồng cảm với mình. Bạn không cần ép bản thân khi đã cố gắng hòa nhập với mọi người mà không thể thì bạn cân nhắc mình có thể thuộc nhóm 1.

Ngoài ra, nếu chưa sẵn sàng cho công việc, bạn có thể bắt đầu ở vị trí thấp và tăng dần lên. Ví dụ, làm nhân viên parttime (4-5 tiếng/ ngày),hoặc làm ở vị trí nhân viên (thay vì làm quản lý)...

Hãy lựa chọn công việc phù hợp với năng lực và sở thích của mình để giảm căng thẳng stress ở môi trường làm việc

Tham khảo một số công việc gợi ý

Tùy theo chuyên môn, trình độ học vấn và sở thích của bản thân mà sẽ có những lựa chọn khác nhau. Tuy không thể bao quát được tất cả các lĩnh vực, ngành nghề, nhưng dưới đây là một số gợi ý, hy vọng có thể giúp bạn dễ dàng lựa chọn hơn. 

Một số công việc ít giao tiếpMột số công việc cần giao tiếp nhiềuNhân viên lưu trữ, hoặc làm việc trong thư viện, bảo tàng Nhân viên kinh doanh: Nhân viên kinh doanh cho công ty đòi hỏi giao tiếp rất nhiều, giao tiếp trực tiếp hoặc giao tiếp qua điện thoại
Nhân viên bán hàng trong siêu thị, nhà sách
Kinh doanh bất động sản
Nhân viên, CTV quản lý mạng xã hội
Chăm sóc khách hàng, dịch vụ khách hàng
Kỹ thuật viên, thợ cơ khí
Tư vấn bán hàng
Lập trình viên IT, phát triển phần mềm Truyền thông, quan hệ công chúng Họa sĩ, nhà văn, nhà thơ
Tổ chức sự kiện Đầu bếp, nhân viên pha chế Hướng dẫn viên du lịch
Kế toán, hành chính văn phòng Phóng viên, nhà báo
Nhân viên, CTV viết bài website Giáo viên
Thiết kế, kiến trúc sư Bác sĩ, y tá
Biên dịch, dịch thuật Tư vấn tuyển sinh
Chăm sóc động vật, thú cưng Nhân viên môi giới Làm việc theo dây chuyền tại các nhà máy, khu công nghiệp (xưởng may, giày dép, chăn, dây chuyền sản xuất linh kiện điện tử...)Một số vị trí tại ngân hàng (giao dịch viên, tư vấn tài chính, tín dụng...)Nhân viên tại kho Lễ tân, bộ phận tiếp đón Nhân viên bảo vệ (bảo vệ tại cửa hàng, chung cư, ngân hàng, công ty...)Nhân viên phục vụ bàn, hướng dẫn chọn món
Làm đồ thủ công mỹ nghệ, đồ gia công có thể làm tại nhà Luật sư, những người làm về luật pháp.Bán đồ ăn online (làm tại nhà và bán trên các ứng dụng đặt đồ ăn) Chăn nuôi trang trại, trồng hoa màu (nếu làm có quy mô thì thu nhập khá cao) 

Thăm khám và tư vấn trầm cảm từ xa qua Video

Cũng như tất cả các vấn đề về sức khỏe khác, nếu bị trầm cảm việc bạn cần làm bây giờ chính là tìm đến sự trợ giúp của bác sĩ có chuyên môn. Bác sĩ Tâm thần là người duy nhất có quyền kê đơn hoặc cho thuốc, chẩn đoán chính xác. Bác sĩ Tâm thần hoặc Chuyên gia Tâm lý sẽ giải thích rõ ràng nhất về tình trạng hiện tại, từ đó tư vấn các phương thức cải thiện phù hợp. 

Trầm cảm là rối loạn tâm thần thường gặp, có thể khám và tư vấn hiệu quả qua cuộc gọi Video. Cách khám này mang đến nhiều lợi ích cho người bệnh như:

Tiết kiệm thời gian: không phải làm nhiều thủ tục khám, không mất thời gian chờ đợi như khi đi khám trực tiếp
Tiết kiệm chi phí: Tư vấn qua Video người bệnh vẫn mất phí khám, nhưng sẽ giảm thiểu chi phí đi lại, ăn uống, đặc biệt là với bệnh nhân ở xa đến khám
Thuận tiện: Bất cứ khi nào người bệnh cần, đều có thể đăng ký tư vấn với bác sĩ. Không phải phụ thuộc vào giờ làm việc của bệnh viện, phòng khám...Bạn hoàn toàn có thể thăm khám bác sĩ Tâm thần mà không cần đến trực tiếp cơ sở y tế bằng cách khám từ xa qa Video

Bằng những trải nghiệm thực tế của mình, hãy cùng Booking
Care hoàn thiện bảng gợi ý công việc trên đây để những người về sau tham khảo nhé. Chúc bạn sớm tìm được công việc ưng ý và phù hợp. 

Nội dung chuyên môn bài viết trên đây được cung cấp và chia sẻ bởi Chuyên gia Tâm lý Trần Thị Tuyết Hồng.

TTO - Buồn phiền, thu mình, không muốn giao tiếp với ai…, tưởng chừng đó chỉ là cảm xúc nhất thời. Thế nhưng những cảm xúc ấy nếu kéo dài có thể dẫn đến trầm cảm và gây ra nhiều hệ lụy.


*

Ước tính trên thế giới có khoảng 350 triệu người bị ảnh hưởng bởi trầm cảm. Tại Việt Nam, số người tự tử hằng năm lên tới 36.000 - 40.000 người, cao gấp 3-4 lần số ca tử vong do tai nạn giao thông. Hậu quả nghiêm trọng nhất của trầm cảm chính là hành vi tự sát.

Rối loạn trầm cảm dễ nhầm lẫn với các loại bệnh khác

TS Nguyễn Bá Đạt - giảng viên khoa tâm lý học, Trường đại học Khoa học xã hội và nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội - cho biết có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến trầm cảm. Nguyên nhân nội sinh (trầm cảm chưa rõ nguyên nhân), có nhiều giả thuyết cho rằng do di truyền, yếu tố tự miễn, môi trường sống, thay đổi hormone.

Trầm cảm do căng thẳng, do áp lực từ nhiều phía như công việc, gia đình, con cái, phá sản hay do những điều đột ngột xảy đến như mất đi người thân, mất tiền của...

Trầm cảm có thể xuất hiện các bệnh lý hay chấn thương tác động trực tiếp đến não bộ, do mắc các bệnh thực thể như ung thư, ảnh hưởng hậu COVID-19… Người hút thuốc lá, rượu bia, sử dụng chất kích thích tổn hại thần kinh như ma túy, ma túy đá dễ bị trầm cảm.

Ở giai đoạn đầu, trầm cảm thường rất khó phát hiện. Bệnh nhân thường chỉ xuất hiện các biểu hiện toàn thân như chóng mặt, nhức đầu, mất ngủ… Những bệnh nhân này thường sẽ tìm đến các chuyên khoa khác nhau mà không tìm được nguyên nhân cụ thể.

Xem thêm: Các biểu hiện của bệnh viêm gan b, thông tin từ a đến z bệnh viêm gan b

Theo chuyên gia tâm lý Nguyễn Hoàng - giám đốc Công ty TNHH Nghiên cứu và ứng dụng tâm lý DR.PSY, trong chẩn đoán đánh giá rối loạn trầm cảm rất dễ bị hiểu lầm thành các rối loạn khác như rối loạn lo âu, tâm thần phân liệt hay rối loạn lưỡng cực.

Nếu chỉ dựa vào tiêu chuẩn chẩn đoán tại thời điểm thăm khám cho bệnh nhân là chưa đủ. Thông thường bác sĩ phải có ít nhất 2-3 buổi thăm khám thì mới đánh giá được đúng tình trạng của bệnh nhân.

"Tôi từng điều trị cho một bệnh nhân, sau khi thăm khám đến buổi thứ 3 tôi đánh giá là bệnh nhân mắc rối loạn trầm cảm. Tuy nhiên đến cuối buổi, bệnh nhân có chia sẻ một trải nghiệm mà trước đây bệnh nhân đã từng trải qua. Lúc đó anh ấy rất vui vẻ, có sức sống, thoải mái đi ra ngoài mà không lo sợ như bây giờ.

Lúc đó tôi nhận ra cần phải theo dõi và đánh giá lại bệnh nhân. Đến buổi thứ 4 mới có kết quả chính xác là bệnh nhân mắc chứng rối loạn cảm xúc lưỡng cực, tức là con người có hai pha cảm xúc: pha trầm cảm và pha hưng cảm. Bệnh nhân tìm đến mình khi đang ở pha trầm cảm. Hai pha cảm xúc này cách nhau vài tháng, thậm chí cả năm", chuyên gia chia sẻ.

Làm sao để chiến thắng trầm cảm?


*

Hiện nay nhiều người cho rằng mình bị trầm cảm và nghĩ rối loạn trầm cảm là chuyện bình thường, như cảm xúc vui buồn hằng ngày. Tuy nhiên theo chuyên gia, việc rơi vào trầm cảm nếu để kéo dài, nặng nề sẽ gây ra nhiều hệ lụy.

Chuyên gia tâm lý Nguyễn Hoàng lấy ví dụ: "Trong đại dịch COVID-19 vừa qua, chúng tôi thực hiện chiến dịch tư vấn tâm lý online miễn phí. Một bạn sinh viên do ở nhà quá lâu, thay đổi môi trường sống đột ngột đã dẫn đến trầm cảm. Ban đầu bạn chỉ nghĩ mình buồn chán do không được ra ngoài.Tuy nhiên sau đó bạn thường xuyên nhốt mình trong phòng, không tham gia học online, cảm xúc u buồn. Cô giáo của bạn này đã tìm đến tôi để nhờ tư vấn".

Để điều trị trầm cảm, điều quan trọng nhất chính là từ phía người bệnh. Theo chuyên gia tâm lý Nguyễn Hoàng, chỉ cần người bệnh tìm đến bác sĩ, chuyên gia tâm lý đã là 50% chiến thắng.

"Tuy nhiên, chính căn bệnh nội sinh đã khiến bệnh nhân không muốn tiếp xúc, chia sẻ với ai, thu mình lại, vì vậy để họ tìm đến chuyên gia, người thân hay bạn bè là rất khó. Chỉ cần bệnh nhân tìm đến điều trị, lúc đó chuyên gia sẽ dùng các phương pháp điều trị để đồng hành cùng bệnh nhân, từ từ giúp họ vượt qua được trầm cảm", chuyên gia nói.

"Những bệnh nhân mới bắt đầu trầm cảm nhẹ có thể dễ dàng điều trị bằng thuốc và liệu pháp tâm lý. Tuy nhiên nếu để bệnh tiến triển trầm cảm vừa và nặng thì rất khó điều trị. Người bệnh phải có nghị lực chiến thắng bệnh, cùng với sự đồng hành của gia đình, y bác sĩ để vượt qua tự ti của bản thân", TS Nguyễn Bá Đạt chia sẻ.

Hiện nay có nhiều phương pháp để điều trị trầm cảm như: sử dụng thuốc, điều trị tâm lý, sốc điện (ECT)... Ngoài ra, bác sĩ, chuyên gia tâm lý có thể sử dụng các liệu pháp như phân tâm, gia đình, nhận thức hành vi… để giúp hỗ trợ tâm lý cho người bệnh, giúp người bệnh phục hồi và thoát khỏi trầm cảm.

* Kỳ tới:Trầm cảm có xu hướng tăng, thiếu bác sĩ tâm thần


Trầm cảm và những hệ lụy khôn lường: Đau lòng những vụ mẹ giết con, tự tử sau sinh

TTO - Ngay trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán 2022, chỉ một ngày xảy ra hai vụ việc đau lòng ở TP.HCM và Hà Tĩnh: mẹ giết con, trong đó một người mẹ bị trầm cảm sau sinh. Tại Đà Nẵng, hai người nhảy cầu tự tử vào mùng 2 Tết...

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

x

Welcome Back!

Login to your account below

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.